De grutto wordt ook wel de koning van de weidevogels genoemd. Bijna 70% van alle grutto's ter wereld broedt in Nederland. Dit komt neer op 58.000 paartjes in Nederland (2000). Dit is een halvering t.o.v. 10 jaar geleden. Het bestand aan grutto's is vooral in de jaren 60-70 sterk afgenomen, in de jaren 80 was de achteruitgang minder. Ten gevolge van maaien brengt ca 80% in intensief beheerde landbouwgrond geen jongen groot.
Kenmerken De grutto bereikt een maximum leeftijd van 10-14 jaar. In Nederland eten de grutto's wormen. In Westelijk Afrika (5000 km verderop) eten ze rijstkorrels enandere zaden en zijn ze dus overgestapt op een vegatrisch menu. Als ze in Nederland arriveren blijven ze een poos in troepen in de natte gebieden. Het broedkleed is kaneelrood. Mannetjes hebben in depaartijd een rodere borst en zijn iets kleiner dan de vrouwtjes. De grutto's hebben een beweegbaar puntje aan de snavel zodat ze ook diep in de modder of in hetzand toch de worm kunnen pakken, hoewel ze hun snavel niet meer open of dicht kunnen doen.
De balts Mannetjes moeten een eigen stuk grond kiezen (meestal hetzelfde stuk als de vorige jaren). De vrouwtjes kiezen daarna een mannetje. Tegen de vijand is de grutto minder daadkkrachtig dan de kievit.Het blijft meestal bij een scheldpartij vanuit de lucht. De grutto dreigt ook veel staande in het gras, met omhooggestoken vleugels. De paring wordt ingeleid met klapwieken naast het vrouwtje. Het mannetje loopt naar het vrouwtje toe met de snavel horizontaal. Soms vliegen meerdere mannetjes achter een troep vrouwtjes aan waardoor de mannetjes ruzie krijgen en de vrouwtjes uit het oog verliezen. Verliefde paartjes gooien met sprietjes ( Meestal op de plek waar het nest in aanbouw is). Er worden vele nesten gebouwd die niet gebruikt worden om te broeden. De paring gebeurt meestal 's morgens vroeg bij rustig weer. De broedperiode Daar de kievit juist de voorkeur heeft voor zeer kort gras zijn ze geen concurrenten van elkaar. De grutto broedt niet gemakkelijk in kapot getrapte weiden of nieuw ingezaaide weiden. Een grutto maakt het liefst een kuiltje in een pol hoog gras. Dit gras buigen ze tijdens het broeden over het nest, zodat het ook voor de geoefende zoeker nagenoeg onvindbaar is. Er worden in ongeveer 5 dagen 4 eieren gelegd. Het broeden begint vanaf de eerste week van april en duurt meestal 24 tot soms 27 dagen. Na 35 dagen zijn de jongen al zelfstandig. De grutto vliegt recht omhoog, van het nest af en zal ook dicht bij het nest landen. Hij loopt echter de laatste meters zeer bedachtzaam, zonder wormen te pikken, naar zijn nest terug. Grutto mannetjes broeden ook (vooral 's nachts) Gepredeerde eieren zijn herkenbaar. Een wezel of hermelijn bijt een gat in de punt van het ei en ze likken alles op. Een kraai pikt overal gaten in het ei en laat struif achter. Als de jongen zijn geboren lopen ze vrijwel meteen weg van het nest. De jongen trekken direct naar het langere gras. De jongen kunnen uitstekend zwemmen. Als er jongen zijn, houden ouders vaak de wacht vanaf een hoger gelegen punt (paaltje o.i.d.) Bij alarm drukken de jongen zich tegen de grond en zijn zo nagenoeg onvindbaar. Grutto's met jongen lopen zenuwachtig roepend rond.
__________________
zina : As the wind blows, as the eagle soars,
as the wolf runs, such are the ways nature,
from them we must learn, freedom.